قاره‌ای کوچک در دل ایران

استان سمنان دارای افزون بر یک هزار اثر تاریخی شناسایی شده و بیش از 611 اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی است و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوانی دارد.

جام جم آنلاین:در این گزارش به معرفی شماری از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، مذهبی و... شهرستانهای این استان پرداخته شده است.

منطقه نمونه گردشگری آبگرم سمنان

"آبگرم " در شمال غرب سمنان قرار دارد و استفاده از چشمه‌های آبگرم سمنان در زمینه درمانی و تفریحی سابقه طولانی دارد، به طوری که برای استفاده‌های درمانی استخرهایی از گذشته با عمق و ظرفیت کم در محل چشمه‌ها ساخته شده است.

منطقه نمونه گردشگری پیغمبران

در شمال شرق شهر سمنان منطقه زیارتی و سیاحتی" پیغمبران" قرار دارد، مقبره پیغمبران در قله کوهی به همین نام در 21 کیلومتری جاده اصلی تهران - مشهد در نزدیکی سمنان واقع شده است.بر اساس اطلاعات موجود در این مقبره "سام" و "لام" از فرزندان نوح پیغمبر مدفون هستند و آب وهوای معتدل و پوشش گیاهی و جانوری منطقه، جاذبه زیارتی منطقه را به عنوان محور گردشگری آن تکمیل می‌کند.

منطقه نمونه گردشگری آهوان

آهوان در حدود 30 کیلومتری سمنان و 78 کیلومتری غرب دامغان واقع شده است و در اطراف آهوان نیز چند روستای پایکوهی معروف به "کلاته" وجود دارد که با باغ‌‌‌ها، کشتزارهای مختلف و استخرهای آبیاری مناظر زیبایی را خلق می‌کند. در کنار جاذبه‌های طبیعی، وجود دو کاروانسرا یا رباط تاریخی به نام "رباط سنگی انوشیروانی" و "کاروانسرای شاه عباسی" بر اهمیت این منطقه افزوده است.

شهر نمونه گردشگری بین‌المللی شهمیرزاد

شهر نمونه گردشگری بین‌المللی شهمیرزاد در شمال سمنان واقع شده است. در این شهر علاوه بر جاذبه‌های طبیعی مانند طبیعت سبز در کنار کوهستان و آب و هوای معتدل، می‌توانید برخی بناهای تاریخی مانند"شیرقلعه"، "قلعه شیخی" و "دژوهل"(به عنوان یکی از کانون‌های مهم اسماعیلیان) را نیز مشاهده کنید، البته بزرگترین باغ گردوی جهان با وسعت 700 هکتار نیز در این شهر واقع شده است.

منطقه نمونه گردشگری جنگل رودبارک

رودبارک در 80 کیلومتری شمال شرق سمنان در مسیر راه شهمیرزاد به "فولاد محله" در شهرستان مهدیشهر و در دامنه جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است، این منطقه بخشی از منطقه حفاظت شده پرور است و به دلیل وجود جنگل‌های پهن برگ و آب و هوای خنک به ویژه در فصل تابستان مورد توجه گردشگران قرار دارد. تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری، دمای مناسب به ویژه در فصل تابستان و چشم‌اندازهای طبیعی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه است.

منطقه نمونه گردشگری غار دربند

"دربند" منطقه سرسبز کوچکی است که در حدفاصل مسیر مهدیشهر به شهمیرزاد واقع شده و مهمترین قابلیت گردشگری آن، آب و هوای مطبوع، طبیعت بکر و غار دربند است. غار "دربند" از غارهای آهکی بزرگ ایران است که طول آن به حدود 150 متر می‌رسد. ستون‌های بزرگ استلاگتیت و استلاگمیت و دیواره‌های آهکی از جاذبه‌های این غار است.

منطقه نمونه گردشگری پرور

منطقه نمونه گردشگری "پرور"در شمال شرق شهمیرزاد قرار دارد و به عنوان منطقه حفاظت شده "پرور" شناخته شده و دارای پوشش گیاهی متنوع است. این منطقه شامل روستاهای پرور، کاورد، تمام، تلاجیم، فینسک و ملاده است.

قلاع، تپه‌های باستانی، بناهای تاریخی متعدد و کاخ ابراهیم خان در ملاده از جاذبه‌های تاریخی و چشم اندازهای طبیعی، انواع گونه‌های جانوری شامل خرس، گربه وحشی، خوک و کبک ، انواع گونه‌های مرتعی، ییلاق‌های متعدد و انواع گیاهان دارویی از جاذبه‌های گردشگری پرور است.

منطقه نمونه گردشگری چاشم

روستای چاشم از توابع بخش شهمیرزاد شهرستان مهدیشهر در 19 کیلومتری شمال غربی شهمیرزاد واقع شده است و در پای قله کوه "نیزوا" قرار دارد."چاشم" روستایی پایکوهی است و آب آن از چشمه و قنات تامین می‌شود. مهمترین جاذبه گردشگری این منطقه، ارتفاعات زیبا و چشم‌نواز نیزوا، وجود امکان تفریح زمستانی در منطقه، چشمه روزیه، وجود تپه‌های باستانی، امامزاده‌ها و ... است.

منطقه نمونه گردشگری پارک ملی کویر

منطقه "سیاه کوه" و "پارک ملی کویر" یکی از قدیمی‌ترین مناطق تحت حفاظت در ایران است، این منطقه در جنوب گرمسار و حدفاصل کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک واقع شده است. جاده سنگفرش به عنوان یکی از شگفت‌انگیزترین آثار تاریخی از جاذبه‌های این منطقه است، به طوری که این جاده امکان عبور کاروان‌ها را از میان اراضی باتلاقی و شوره‌زارهای حاشیه دشت کویر فراهم می کرده است. بنای مشهور"قصر بهرام" که در واقع یک کاروانسرای شاه عباسی است و کاروانسرای "عین الرشید"، آبراه سنگی "سیه کوه" که آب مورد نیاز قصر بهرام را تامین می‌کرده، بقایای "ساختمان حرمسرا"، کاروانسراهای "سفید آب" و "لکاب" و آب انبار"قیلوقه" از دیگر جاذبه‌های تاریخی این منطقه است.

منطقه نمونه گردشگری بنه کوه

منطقه نمونه گردشگری"بنه کوه" در شمال شهر گرمسار واقع شده است، این منطقه به دلیل قرار داشتن بر سر راه باستانی گرمسار(خوار) به مازندران، از نظر تاریخی و نظامی دارای اهمیت ویژه‌ای بوده است. قلعه باستانی" استوناوند"، "ریگ تپه" و "قلعه گبری" از جاذبه‌های این منطقه است.

منطقه نمونه گردشگری رامه

روستای "رامه" و مناطق اطراف آن که منطقه نمونه گردشگری رامه را تشکیل می‌دهد در 55 کیلومتری شمال شرق شهر گرمسار واقع است که شامل چند روستا و مزرعه می‌شود. مناطق طبیعی چشم‌نواز اطراف روستای رامه به ویژه ارتفاعات آن و حیات وحش متنوع و غنی از جلوه‌های طبیعی این منطقه است. قابل ذکر است که طبیعت این منطقه واقع در بخشی از منطقه شکار ممنوع"خنار" است.

منطقه نمونه گردشگری بهورد

منطقه گردشگری"بهورد" در 32 کیلومتری شمال غربی بخش ایوانکی در گرمسار قرار دارد، این منطقه در حدفاصل دشت و کوهستان واقع شده است. مناطق اطراف بهورد به ویژه ارتفاعات"قره قاچ" و گردنه "قوچ" از نظر حیات وحش غنی است و یکی از شکارگاه‌های مهم گرمسار محسوب می‌شود.

منطقه نمونه گردشگری قالیباف

روستای کوهستانی و خوش آب و هوای "قالیباف" در 60 کیلومتری شمال شرقی گرمسار قرار دارد و از نظر اقلیمی از مناطق سرد و معتدل به شمار می‌رود. پوشش گیاهی منطقه متنوع و از نظر حیات وحش نیز در مجاورت منطقه شکار ممنوع "خنار" با پوشش جانوری مناسب قرار دارد و از حیوانات شکاری مختلف غنی است، سایر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این منطقه نیز شامل آبشار، جنگل طبیعی بکر و بناهای تاریخی و امامزاده هایی که در ارتفاع کوه قرار دارند، می شود.

شهر نمونه گردشگری بین‌المللی بسطام

شهر "بسطام" زادگاه و محل آرامگاه عارف بزرگ "بایزید بسطامی" دومین شهر نمونه گردشگری استان سمنان است که در شش کیلومتری شاهرود واقع شده و در مسیر جاده شاهرود- آزادشهر قرار دارد. این شهر دارای جاذبه‌های گردشگری تاریخی، طبیعی، عرفانی و مذهبی از جمله آستان مقدس"امامزاده محمد (ع)" است و وجود آرمگاه بایزید بسطامی، آرامگاه عارف بزرگ شیخ ابوالحسن خرقانی، موجب شده تا همه ساله گردشگرانی از کشورهای مسلمان همسایه مانند پاکستان و کشورهای آسیای میانه از این شهر تاریخی مذهبی دیدن کنند.

منطقه نمونه گردشگری جنگل ابر

جنگل زیبا و خوش آب و هوای "ابر" در 45 کیلومتری شمال شرق شاهرود از جنگل‌های بکر و زیبای استان سمنان است. این جنگل در زمره جنگل‌های هیرکانی کشور است و به دلیل اینکه فضای جنگل را پوششی از ابر فرا می‌گیرد ، جنگل"ابر" نامیده می‌شود، ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن درجه حرارت در فصل گرما، وجود چشمه‌سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع از ویژگی‌های این جنگل است

منطقه نمونه گردشگری جنگل اولنگ

جنگل "اولنگ" در 85 کیلومتری شمال شاهرود واقع شده است، این جنگل دارای درختان جنگلی متنوع و تنوع جانوری است.

منطقه نمونه گردشگری جنگل دشت شاد

جنگل"دشت شاد" در 180 کیلومتری شمال شرق شاهرود واقع شده است و تنوع گونه های جنگلی، طبیعت و چشم‌انداز زیبا از ویژگی های این منطقه به شمار می‌رود.

منطقه نمونه گردشگری جنگل و آبشار نام نیک

جنگل‌های "نام نیک" و "حسین‌آباد" در حوزه استحفاظی شهرستان شاهرود و در آبریز شمالی استان قرار دارند، به طوری که واقع شدن این منطقه در مجاورت چند منطقه نمونه دیگر بر جذابیت آن افزوده است.

منطقه نمونه گردشگری زیست‌کره توران

مجموعه "توران" از سه قسمت پارک ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده تشکیل شده است، این منطقه در قسمت جنوبی جاده تهران – مشهد و در قسمت شمال شرقی دشت کویر قرار دارد. این منطقه پس از پناهگاه حیات وحش "نایبندان"، دومین منطقه بزرگ تحت حفاظت سازمان محیط زیست کشور است و از نظر پوشش گیاهی از تنوع بالایی برخوردار بوده که در میان گونه‌های جانوری آن برخی از نادرترین گونه‌ها مانند یوزپلنگ آسیایی، گورخر ایرانی و پرندگانی همچون زاغ بور و هوبره دیده می‌شود.

منطقه نمونه گردشگری مُجن و آبشار تنگه داستان

شهر "مجن" در فاصله 35 کیلومتری غرب شاهرود و در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده است، تنگه معروف "داستان" نیز در فاصله 10 کیلومتری شهر مجن قرار گرفته و آبشار این تنگه در زمره جاذبه‌های طبیعی شهرستان شاهرود محسوب می‌شود، پوشش گیاهی و جانوری متنوع و آب و هوای مطلوب از جاذبه‌های گردشگری این منطقه است.

علاوه بر این، شهر مجن به عنوان یک منطقه تاریخی در دامنه کوه‌های البرز با ویژگی‌های منحصر به فرد و معماری خاص به عنوان "ماسوله کویر" شهرت دارد به طوری که بافت قدیمی شهر در شیب ارتفاع شکل گرفته و خانه‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که بام هر خانه حیاط خانه‌ای دیگر است.

منطقه نمونه گردشگری خوش ییلاق

پناهگاه حیات وحش "خوش ییلاق" در شمال شرقی شهرستان شاهرود قرار دارد و زیستگاه‌های جانوری و پوشش گیاهی این منطقه بسیار متنوع است. این منطقه به دلیل وجود چشم‌اندازهای متفاوت طبیعی و تنوع اکوسیستمی شامل جنگل، کوهستان مرطوب خزری، دشت خشک و بیابانی تنوع زیستی ویژه و ارزشمندی دارد و از بی‌نظیرترین پناهگاه‌های حیات وحش ایران است.

منطقه نمونه گردشگری فرحزاد، تاش و چشمه هفت رنگ

منطقه "فرحزاد" ، "تاش" و "چشمه هفت رنگ" از جمله جاذبه‌های گردشگری شاهرود محسوب می‌شوند، چشمه هفت رنگ به دلیل تنوع رنگ آب چشمه‌های جاری از مواد معدنی با خواص درمانی، از دیرباز مورد توجه اهالی منطقه بوده است. "فرحزاد" نیز به دلیل سرسبزی مزارع و باغ های منطقه به این نام معروف است.

منطقه نمونه گردشگری قطری

منطقه"قطری" در بخش بسطام شهرستان شاهرود و نزدیک روستای ابر واقع شده است، این منطقه از بارش سالانه نسبتاً مطلوبی برخوردار بوده و به دلیل اقلیم معتدل و نسبتا مرطوب، پوشش گیاهی آن زیبا و چشم نواز است. همچنین وجود آستان مقدس امامزاده سراوین قطری بر گردشگری مذهبی – طبیعی این منطقه افزوده است.

منطقه نمونه گردشگری دشت آفتابگردان و شقایق‌های کالپوش

یکی از مناطق جاذب گردشگری شهرستان شاهرود دشت آفتابگردان و شقایق در منطقۀ کالپوش است که نمایش منحصر به فرد گل‌های شقایق در منطقه از بیستم اردیبهشت ماه تا پایان خرداد جلوه زیبایی به ناحیه سرسبز کالپوش می‌دهد و گردشگران بسیاری را به این منطقه جلب می‌کند،گل‌های آفتابگردان نیز که بیشتر در دشت "دانیال" تا ارتفاعات روستای"کُرنگ" می‌روید، در ماه‌های مرداد و شهریور به گل نشسته و زیبایی این منطقه را دوچندان می‌کند.

منطقه نمونه گردشگری رضاآباد خوارتوران

روستای عشایر نشین"رضا آباد" از توابع بخش بیارجمند شهرستان شاهرود، در 250 کیلومتری جنوب غربی شاهرود و 123 کیلومتری جنوب بیارجمند واقع شده است.مهمترین جاذبه گردشگری این منطقه تپه‌های ماسه‌ای به اشکال مختلف، سیاه چادر عشایری و نقوش بافته‌های زنان ایل است.

منطقه نمونه گردشگری عباس‌آباد

"عباس آباد" روستایی قدیمی در جوار مسیر ارتباطی شاهرود به سبزوار قرار دارد. مهمترین جاذبه این روستا، کاروانسرای شاه عباسی و دیگر بناهای تاریخی است. کاروانسراهای بزرگ "میاندشت"، "میامی"، "عباس آباد" و "الحاک" و نیز مسجد جامع فرومد مهمترین بناهای تاریخی در مسیر ارتباطی شاهرود –سبزوار است.

منطقه نمونه گردشگری چشمه علی

مجموعه "چشمه علی "در شمال شهر تاریخی دامغان و حدود 30 کیلومتری این شهر بین روستاهای "آستانه" و "کلاته رودبار" واقع شده است. در زمان فتحعلی شاه قاجار در این محل یک مسجد و یک عمارت ساخته شد، به طوری که بنای فتحعلی شاهی در میان رودخانه و وسط مجموعه تفریحی چشمه علی قرار گرفته و مسجدی تاریخی نیز در ضلع جنوبی قرار داشته که اکنون مسجدی جدید بر روی آن واقع شده است. درختان بید و صنوبر، باغ‌های گردو، زردآلو، درختان میوه، گیاهان دارویی ، ارتفاعات کوهستانی منطقه و قلعه های تاریخی" منصورکوه" و "مهرنگار" از دیگر جاذبه های تاریخی این منطقه است.

منطقه نمونه گردشگری سد شهید شاهچراغی

سد شهید شاهچراغی از جمله مناطق نمونه گردشگری استان سمنان است که در 12 کیلومتری دامغان ساخته شده و از جمله ویژگی‌های آن چشم‌انداز سد، قرارگرفتن در مسیر گردشگران چشمه علی، آب و هوای مطبوع و فضای سبز است.

منطقه نمونه گردشگری گردکوه

منطقه کوهستانی گردکوه در 18 کیلومتری غرب دامغان واقع شده و محور جاذبه‌های گردشگری این منطقه "قلعه گردکوه" است که به "گنبدان دژ" نیز شهرت دارد، زیرا کوهی که قلعه گردکوه بر آن بنا شده به شکل گنبد است. وجود گیاهان دارویی – صنعتی و گونه‌های مختلف جانوری بر جذابیت این منطقه افزوده است.

منطقه نمونه گردشگری چشمه قلقل

منطقه نمونه گردشگری"چشمه قلقل" در 2 کیلومتری شمال روستای "دشتبو" دامغان واقع شده است، پوشش گیاهی منطقه ییلاقی و گونه‌های جانوری آن نیز بیشتر شامل گونه‌های مناطق کوهستانی است. امامزاده"میرجبرئیل" و بقایای قلعه‌ای در شرق روستای "تویه دروار" از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه است. در نزدیکی این منطقه ناحیه‌ای به نام "انگورستانی" با آبشار آکواریومی زیبا وجود دارد که طبیعتی چشم‌نواز را خلق کرده است.

منطقه نمونه گردشگری پیرخوشتر(خوشد)

منطقه "پیر خوشتر" در شمال غرب روستای "کلاته رودبار" دامغان واقع شده که در آن چشمه‌ای وجود دارد که از درون کوه‌های آهکی می‌جوشد، این منطقه از آب و هوای متنوع و گونه‌های مختلف جانوری برخوردار است.

منطقه نمونه گردشگری تنگه زندان

"تنگه زندان" در 53 کیلومتری شمال شهر دامغان قرار دارد، اقلیم منطقه ترکیبی از زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل و مطبوع است. در کف این منطقه آب سرد و گوارای چشمه سارهای بالادست جریان دارد. همچنین از دیگر جاذبه‌های طبیعی این منطقه آبشار"نسروا" در 20 کیلومتری شمال شرق دیباج است. (ایسنا)